Fauna

Weetjes over mollen:

  • Mollen hebben een territorium van zo’n 400 m2 met een woonkamer, loopgangen en jachtgangen
  • Die gangen doorlopen ze verschillende keren per dag
  • Die beestjes kunnen dagelijks tot 15 m gangen graven, maar blijven niet altijd onder de grond
  • Ze kunnen ook goed zwemmen
  • Een mol is blind maar hoort en ruikt erg goed. Hij hoort je dus lopen

Zo help je vogels de winter door

In de winter is er voor vogels heel wat minder voedsel te vinden in je tuin. Tijd om de vogels in je tuin een handje te helpen. Boswachter Mathiska legt op de website van Natuurmonumenten uit hoe je in 5 stappen van je tuin een vogelparadijs maakt.

(klik hier voor de link)

Beleef de lente en kijk mee naar de vogels

lenteDe lente zit er weer aan te komen en dat weten natuurlijk als eerste de vogels in ons land. In De Waardhoff komen tientallen vogelsoorten voor die dan ook driftig op zoek zijn naar een geschikte plaats om te broeden. Er hangen in het Landgoed De Waardhoff tientallen vogelkasten aan de bomen dus er is plaats genoeg.

Vogelbescherming Nederland heeft inmiddels alle webcams die ze hebben hangen in of nabij vogelkasten in Nederland aangezet. Het hele spektakel is LIVE mee te volgen via de website van Vogelbescherming Nederland.

(klik hier voor de link)

sijsenSijsjes zingen, buitelen en imiteren

Sijzen zijn zowel polder- als bosvogels. In polders vind je ze vooral in elzensingels, vaak samen met putters. Daar doen ze zich tegoed aan elzenzaad. Hangend aan de ‘proppen’ laten ze zich dan prachtig bekijken.

Later in de winter kun je sijzen ook wel op de grond zien waar ze het verwaaide elzenzaad oppikken. Om in het bos sijzen te zien kun je het beste larikspercelen opzoeken; daar stropen ze vaak met kepen, kruisbekken en mezen de kegeltjes af, op zoek naar zaad.

Lees verder op Vogelbescherming.nl via deze link (klik hier)

Foto: Kars Veling

Foto: Kars Veling

Juffers kleuren de waterkant

Langs sloten, vijvers en waterpartijen, maar ook bij een wat kleinere tuinvijver is het nu volop genieten van de juffertjes. De meeste van deze frêle diertjes zijn vooral blauw gekleurd. Vier daarvan zijn erg algemeen en kun je ook in je tuin tegenkomen.

De meest voorkomende juffer in ons land is het lantaarntje. Bij allerlei soorten watertjes en zelfs in water van bedenkelijke kwaliteit kunnen ze overleven. Wel zie je dat bij goede waterkwaliteit de aantallen enorm oplopen. Zie je bij goed weer slechts één of twee lantaarntjes dan is het niet goed gesteld met het water. Op goede plekken zie je er zo 20 of 30 bijeen.

Lees verder op Natuurbericht.nl via deze link (klik hier)

Foto: Kars Veling

Foto: Kars Veling

De trekvlinders komen eraan

We kennen allemaal wel trekvogels, die hier broeden en de winter in Afrika doorbrengen. Maar wist u dat er ook trekvlinders zijn? Begin mei is de tijd dat ze vanuit het zuiden ons land binnenkomen.

Hoewel het merendeel van de vlinders de winter hier doorbrengt, veel als rups en pop en sommige als ei of vlinder, zijn er ook trekvlinders die in het najaar weg gaan uit ons land. Ze vliegen naar zuidelijker streken, planten zich daar voort en sterven. De nakomelingen komen in het voorjaar weer onze kant op, zetten eitjes af en gaan dan dood. De vlinders die zich uit die eitjes ontwikkelen gaan vervolgens in het najaar weer weg.

Lees verder op Natuurbericht.nl via deze link (klik hier)

Foto: Mark Zekhuis

Foto: Mark Zekhuis

Staatsbosbeheer richt webcamcamera’s op de das

Na webcams bij de vos, bever, zeearend en oehoe zet Staatsbosbeheer dit voorjaar de camera’s aan bij een nieuw dier: de das. Vanaf 30 maart 16 uur is via de website www.volgdedas.nl een dassenfamilie uit Drenthe te volgen. Zo wil Staatsbosbeheer in het Jaar van de Das vieren dat het goed gaat met de das in Nederland en iedereen kennis laten maken met dit fascinerende dier.

Jaar van de das

Nadat de das bijna was verdwenen, gaat het nu weer goed met de das in Nederland. Dat vieren we in 2015 met het Jaar van de Das. Om er voor te zorgen dat het goed blijft gaan, is het belangrijk dat mensen de das beter leren kennen. Daarom hoopt Staatsbosbeheer met Volg de Das op veel positieve aandacht voor deze goedmoedige lobbes.

Lees verder op Natuurbericht.nl via deze link (klik hier)

Foto: Jan Duker

Foto: Jan Duker

Dassenkalender mei: Voortplanting bij de das

De das heeft net als diverse andere zoogdieren een interessante en complexe manier ontwikkeld om zich voort te planten. En dan gaat het niet over de paring op zich, maar over de uitgestelde innesteling van de bevruchte eicellen.

Dassen kunnen het hele jaar door paren. Zo’n paring is niet veel anders dan dat een beer (man) een zeug stevig ‘omarmt’. De werkelijke copulatie kan heel kort (enkele minuten), maar juist ook vrij lang duren (tot 90 minuten). Daaraan voorafgaand zouden de mannetjes de vrouwtjes proberen te verleiden met een apart loopje, een omhoog geven staart en een brommend geluid. Als het vrouwtje nog in de burcht is, probeert hij haar met datzelfde geluid bij de verschillende uitgangen naar buiten te lokken. Dit fenomeen wordt echter zelden waargenomen.

Lees verder op Natuurbericht.nl via deze link (klik hier)

Foto: Jan Duker

Foto: Jan Duker

Over zintuigen en gedrag van de das

De Zweedse natuuronderzoeker Linnaeus deelde de das in 1758 nog in bij de beren. Dat was op basis van het uiterlijk en het gedrag geen rare gedachte. De wat waggelende gang, zijn liefde voor bessen en andere zoetigheid, de vorm van de voorpoten met lange nagels en de manier waarop een das, al zittend op zijn kont zich heftig krabbend van parasieten ontdoet, het is allemaal nogal ‘beerachtig’.

Maar uiteindelijk is de das een marterachtige met beerachtige trekjes. Net als de beer heeft de das een goede neus, of misschien is het beter om te zeggen dat het zijn best ontwikkelde zintuig is. Hoe goed een das ruikt is namelijk lastig te meten. Wat wel duidelijk is, is dat een das het niet van zijn ogen moet hebben. Voor een nachtactief dier zijn de ogen relatief klein. Wel hebben de ogen een reflectieve laag waardoor licht voor een tweede keer wordt gedetecteerd. Deze laag, het tapetum, veroorzaakt dat ogen oplichten in het donker.

Lees verder op Natuurbericht.nl via deze link (klik hier)

vlinder22e generatie Koninginnepage vliegt van juli tot half september

We leggen als Vlinderstichting, samen met de Nederlandse Bijenhouders Vereniging en vele andere partners, idylles aan: bloemrijke plekken voor vlinders, bijen en mensen. Bij de opening van de idylle in Brielle werd de koninginnenpage genoemd als kroon op het werk.

Ook boven de grote rivieren heb je tegenwoordig kans een koninginnenpage te zien (foto: Kars Veling)Vijfentwintig jaar geleden zou je er niet over denken om koninginnenpage als doelsoort te gebruiken. De prachtige, grote, geel met zwarte vlinder was toen alleen maar te vinden op de Sint-Pietersberg bij Maastricht. Vanaf 1990 heeft hij zich echter weer sterk uitgebreid in noordelijke richting. Als je nu een mooie vlindertuin hebt in Limburg of Brabant, dan kun je daar jaarlijks koninginnenpages te zien krijgen, maar ook boven de grote rivieren is het nu geen zeldzaamheid meer.

Lees verder op Natuurbericht.nl via deze link (klik hier)

atalanta1

Foto: Fons Bongers

Meest getelde vlinders in 2015

Traditioneel het eerste weekend van augustus: de landelijke tuinvlindertelling van De Vlinderstichting. Van vrijdag tot en met zondag werd in het hele land en ook in België bijgehouden welke vlinders er in de tuin te zien waren. Duizenden mensen telden een kwartier lang welke vlinders ze in hun tuin tegenkwamen. Er deden meer dan 6.200 tuinen mee en er werden ruim 81.000 vlinders geteld.

Duidelijke winnaar van 2015 was de atalanta, die in vrijwel alle tuinen werd gezien. Deze vlinder is dit jaar bijzonder talrijk in ons land en was nog nooit eerder winnaar van de tuinvlindertelling! Vooral bijzonder omdat het een trekvlinder is. De atalanta trekt ieder voorjaar vanuit Portugal, Spanje en Frankrijk naar Nederland en legt hier eitjes. In juli en augustus verschijnt de volgende ‘generatie’, die nu volop geteld is. Deze vlinders hebben nog een lange reis voor de boeg: binnenkort gaan zij weer terug naar Zuid-Europa.

Lees verder op Natuurbericht.nl via deze link (klik hier)

Foto: Hans van de Raapkamp

Foto: Hans van de Raapkamp

Marters

In Nederland komen van nature zeven marterachtigen voor en daarnaast worden ook regelmatig ontsnapte Fretten en Amerikaanse Nertsen waargenomen. Deze marterachtigen hebben allen één ding gemeen; je komt ze zelden tegen en krijgt vaak niet meer dan een flits van ze te zien. Hierdoor zijn in het veld weinig “trainingsmogelijkheden” om de herkenning van deze soorten te leren. In de vorige nieuwsbrief werden de Wezel en Hermelijn al toegelicht, nu is de beurt aan het “grotere duo” dat vaak voor verwarring zorgt.

De verspreiding van beide soorten was voorheen een goed startpunt, maar de laatste jaren groeien de populaties van Boom- en Steenmarter steeds meer naar elkaar toe. Zo worden Steenmarters in het bos en Boommarter bij bebouwing waargenomen.

Lees verder op Waarneming.nl via deze link (klik hier)

Foto: Gerrit Jan Spek

Foto: Gerrit Jan Spek

Viegend hert ontmoet Hornaar

Bijzondere filmbeelden van het vliegend hert. Terwijl een vliegend hert close up gefilmd wordt op een bloedende eik lijkt het dat hij bewust de camera beschiet met een vloeistof vanuit zijn achterlijf. In een andere opname zijn een vliegend hert en een hoornaar samen te zien. Twee giganten uit het Nederlandse insectenrijk bij elkaar in beeld. In weer een andere opname fungeert het vliegend hert als landingsplaats voor een atalanta.

Het edelhert is ons grootste inheemse zoogdier, het vliegend hert ons grootste inheemse insect dat wel 9 centimeter groot kan worden. Vooral de kaken van het mannetje zijn imposant. Met de kaken kunnen ze niet bijten. Ze gebruiken ze om te imponeren. Mannetjes gebruiken de kaken in gevechten met rivalen. Net als veel andere insecten komen vliegende herten af op bloedende eiken waar ze zich te goed doen aan het eikenwater. Gerrit Jan Spek hoorde van een bekende waar zo’n bloedende eik stond en waarop hij parende vliegende herten had gezien. Vervolgens heeft Gerrit Jan er urenlang filmopnames gemaakt.

Lees verder op Waarneming.nl via deze link (klik hier)

das5a

Foto: Aaldrik Pot

De das en de mens

De relatie tussen de mens en de das heeft in de geschiedenis ups en downs gekend. In de Romeinse tijd geloofde men bijvoorbeeld dat de das een beschermende kracht had. In Zuid-Duitsland werd de das als voorspeller van het weer gezien. Dat is misschien minder fabelachtig dan je denkt.

Lees verder op NatureToday.com via deze link (klik hier)

boommarter1a

Foto: Bzd1

Boommarter terug in Zuid-Limburg

De boommarter is met zekerheid terug in Zuid-Limburg. Tijdens een zoektocht naar wilde katten in het diepe zuiden van Limburg werd meerdere malen een boommarter vastgelegd door een cameraval. Het toch al rijke Zuid-Limburg is nu dus weer een soort rijker.

Lees verder op NatureToday.com via deze link (klik hier)

vlinder3Huis en tuin winterklaar voor vlinders

Er zijn vier soorten dagvlinders die als vlinder overwinteren. Twee daarvan, gehakkelde aurelia en citroenvlinder doen dat buiten, maar dagpauwoog en kleine vos zoeken daar ook regelmatig plekken in huis voor. Als we gaan stoken wordt het daar veel te warm. Naar buiten met ze!

Lees verder op NatureToday.com via deze link (klik hier)

Foto: IVN.nl

Foto: IVN.nl

Wilde bijen van groot belang bij bestuiving

Naast honingbijen zijn wilde bijen heel belangrijk bij de bestuiving van fruitbomen. Zowel solitaire bijen als hommels worden tot de wilde bijen gerekend. In Nederland leven meer dan 350 soorten wilde bijen, dus ook in uw omgeving komen ongetwijfeld wilde bijen voor. Ze zijn minder afhankelijk van mooi weer dan honingbijen en vliegen dus ook als het wat kouder is. Wilde bijen hebben voedsel nodig en nestgelegenheid. Nectar en stuifmeel moeten ze ook buiten de bloeitijd van de fruitbomen kunnen vinden. Ze zoeken dit dan op bijvoorbeeld bramen, inheemse struiken als sleedoorn en bloeiende wilde planten als paardenbloem en knoopkruid. Nestgelegenheid kan geboden worden door zogenaamde bijenhotels op te hangen; dit zijn bijvoorbeeld houtblokken met gaten erin of kastjes met bamboestokjes van de juiste diameter. Voor bijen die in de grond nestelen is het belangrijk om bijvoorbeeld delen van een op de zon gelegen steilrandje kaal te maken.

Gelezen in de nieuwsbrief van IKL